Tag: autonomie

Slim leren

Wat jij kunt doen (of laten) om ergens goed in te worden

Auteur:Bradley Busch & Edward Watson
Uitgeverij:Bazalt
Plaats:Rotterdam
Jaar:2021
Pagina’s:146
ISBN-13:9789461182982
Prijs:€ 22,50

Deze week kreeg ik dit boek toegestuurd. Toen ik het doorbladerde was ik meteen zo enthousiast, dat ik besloot het jullie niet langer dan nodig te onthouden. Waarom, omdat dit zoveel meer is dan nog maar eens een boek over leren studeren. Het is een boek over zelfverantwoordelijkheid, zelfconceptverheldering, metacognitie, groeimindset en nog zoveel meer. Geschreven naar de jongere, houdt het daarenboven ook sterk rekening met een jongerencultuur waarin alles zeer visueel, snel te vatten en onmiddellijk (nu ja onmiddellijk) toepasbaar moet zijn. Eventjes dacht ik hier ook wat jongerentaal te gebruiken zoals ‘cool’, ‘mega’, ‘super’… maar aangezien deze taal zeer snel verandert, onthoud ik me daar liever van. En SMS-taal zoals WKD, VCJ of VCM staat niet echt op een boekenblog als deze. Dit boek steekt scherp af tegen de horizon vol met andere boeken over leren studeren omwille van zijn ruime, visuele en ‘zap’-toegankelijke – en dit laatste woord is positief bedoeld – aanpak van het thema ‘leren en studeren’. Geschreven naar de jongere, is het tegelijk een boek waarmee ouders, leerlingbegeleiders en andere beroepsmensen zeker ook hun voordeel kunnen doen. Om maar niet te zeggen: iedereen die in een lerende situatie terecht komt.

Laat ik maar beginnen met de verklaring van het woord ‘zap-toegankelijk’. Centraal in het boek staan de informatieve posters bij elk thema: in een oogopslag kan iedereen beoordelen of het thema een antwoord biedt op zijn vraag van het ogenblik. Daarenboven begint het boek met een poster waarop er 9 manieren om het boek te lezen worden voorgesteld, gaande van ‘alleen naar de plaatjes’ kijken’ over het ‘van achter naar voor lezen’ tot het ‘lezen van voor naar achter’. Hierbij heb ik de chronologie van opsommen bewust onlogisch gemaakt, omdat net dit boek geen logische manier van lezen vraagt.

Anders dan gewoonlijk zal ik de verschillende hoofdstukken niet bespreken. Ik som ze hier gewoon en geef bij wijze van voorbeeld alleen bij het tweede hoofdstuk de verschillende thema’s weer die erin aan bod komen.

Hoofdstuk 1: Bepaal waar jouw reis heen gaat
Hoofdstuk 2:Wees zelf de baas
– Vragen die het ontwikkelen van een Growth Mindset stimuleren
– 5 manieren om een Growth Mindset te ontwikkelen
– 5 manieren om je zelfbeheersing te vergroten
– 7 manieren om uitstelgedrag te overwinnen
– 7 tips voor een betere concentratie
– 9 manieren om om te gaan met FOMO Fear Of Missing Out
– 6 redenen om je telefoon weg te leggen
– 12 manieren om beter met je telefoon om te gaan.
Hoofdstuk 3: Faal beter
Hoofdstuk 4: Presteren onder druk
Hoofdstuk 5: Zorg dat je blijft hangen
Hoofdstuk 6: Uitblinken in toetsen en examens
Hoofdstuk 7: Slaap je naar het succes
Hoofdstuk 8: Voor jezelf zorgen
Hoofdstuk 9: Lessen van beroemde sporters
Hoofdstuk 10: Een kwestie van mindset

Moet er nog meer gezegd?

Differentiëren werkt

in het basisonderwijs met 6- tot 12-jarigen

Auteur:Ludo Heylen, Joos Maes & Ivan Van Gucht
Uitgeverij:Cego|LannooCampus
Plaats:Leuven
Jaar:2020
Pagina’s:148
ISBN-13:9789401467780
Prijs:€ 19,99

“Differentiatie zit in het DNA van ervaringsgericht werken. Dit begrip verwijst naar de houding van de leerkracht die zich richt naar hoe kinderen de leersituatie ervaren, naar hoe ze zich voelen en naar hoe intens ze geboeid zijn door de leerinhoud.“

“Diverse onderzoeken tonen aan dit kinderen en leerkrachten enthousiast zijn als differentiatie op de juiste manier wordt aangebracht. Het verhoogt hun motivatie en ze hebben meer zin in leren“

Hoe combineer je leersucces en welbevinden en betrokkenheid. Nu het ideeëngoed van John Hattie – helaas in stukken en brokken – ook een weg gevonden heeft naar het Vlaamse en vooral Nederlandse onderwijs, zou dit een mogelijke ondertitel van het boek kunnen zijn. Wie zijn literatuur kent, zal doorheen dit boek heel wat inhouden vanuit het op bewijs gebaseerde onderwijs de revue zien passeren. Zo komt onder andere de ‘Leerput’, zoals bekend geworden door James Nottingham, aan bod en wordt er ook verwezen naar personen zoals Carol Dweck en Dylan Wiliam. Verder vind je in dit boek ook aspecten terug van de zelfdeterminatietheorie en veel interventies die voorkomen in Hattie’s lijst van succesfactoren. Maar toch is het geen eclectisch boek geworden, geen samenschrijven van bekende namen en theorieën die moet dienen als een apologetiek van het ervaringsgericht onderwijs. De auteurs hebben de eigen-heid van ‘hun’ ervaringsgericht onderwijs, zoals we het kennen van de jaren negentig uit vorige eeuw, zorgzaam bewaard en vertaald naar de huidige onderwijscontext. Met andere woorden: hun visie is op een gezonde manier geëvolueerd. En juist dit is het belang van dit heel praktische boek: een goede en herkenbare introductie voor scholen en leerkrachten die voor het eerst kennismaken met dit gedachtegoed, een verdiepings- en evolutieboek voor scholen en leerkrachten die het al langer kennen.

De inhoud van het boek is opgehangen aan 4 grote hoofdstukken, die elk op zich een bepaald aspect van differentiëren belicht, een aspect waar men vaak niet of te weinig bij stilstaat:

  • Differentiëren werkt ervaringsgericht
  • Differentiëren werkt autonomieondersteunend
  • Differentiëren werkt verbindend
  • Differentiëren werkt competentieversterkend

In het eerste hoofdstuk, Differentiëren werkt ervaringsgericht, schetsen de auteurs de succesfactoren voor differentiëren, factoren die ze staven vanuit het wetenschappelijk onderwijs. Vooral de lezers van John Hattie die vinden dat hij te weinig aandacht besteedt aan het sociaal-emotionele en affectieve van leren – wat nooit zijn bedoeling is geweest, John Hattie beperkte zich tot succesfac-toren voor het cognitieve leersucces – zullen hier zeker aan hun trekken komen. De betrokkenheid van de leerlingen wordt hier gezien als een maat voor de groei van leerlingen, als een signaalfunctie voor de soort differentiatie die de leerlingen nodig hebben. Daarmee zijn dan meteen – vanuit de zelfdeterminatie – de volgende hoofdstukken voorbereid: deze draaien immers rond de drie peilers ervan: autonomie, competentie en verbondheid.

Deze hoofdstukken laten zich maar moeilijk in deze bespreking gieten. Ze zijn zo fundamenteel, zo essentieel én zo praktisch dat iedere poging om de inhoud samen te vatten er meteen ook onrecht aan doet. Gewoon lezen dus.

Vergeet zeker ook niet de Korte terugblik aan het einde van het boek te lezen…